分布
南極大陸以外のすべての大陸。および多くの島
形態
体型は丸型に近いものが多い。足はがっしりとしており、地上生活に適している形態をした種が多い。
骨格上の特色として第2掌骨の下突起があることがあげられるが、ホロホロチョウ亜科では欠如している。
生態
生活は基本的には地上性。飛べないわけではないが、他の科の鳥に比べたら飛べる距離は短い。短距離ならかなり高速で飛ぶ。クジャク類、ライチョウ類では樹上性を示す種もある。しかし、全ての種が地上採餌を主としており、足で落ち葉を掻き分ける行為や砂浴びを行う。
食性は雑食性がほとんどで、植物の種子や昆虫類、地上の小動物などを食べる。
地上生活が主のため外敵に狙われることも多く、子孫を残すため他の科の鳥類と比べて多卵の種が多い。家禽であるニワトリの採卵用の品種は、この性質を特に伸ばして品種改良され、ほぼ毎日産卵する。
分類
シチメンチョウ亜科、ライチョウ亜科、キジ亜科の3亜科を含む[1]。キジ亜科から(ヤマウズラ亜科)を独立させる説もある。
また、キジ科の範囲を狭め、キジ科からシチメンチョウ科とライチョウ科を独立させる説[2]、シチメンチョウ科のみを独立させる説[3]、ライチョウ科のみを独立させる説もある。逆に、ハウズラ科(ナンベイウズラ科)(とホロホロチョウ科)をハウズラ亜科(ナンベイウズラ亜科)・ホロホロチョウ亜科として含めることもある。
種リスト
狭義のキジ科
シチメンチョウ亜科 Meleagridinae
- シチメンチョウ属 Meleagris
- Meleagris gallopavo, Wild Turkey, シチメンチョウ
- ヒョウモンシチメンチョウ属 Agriocharis
- Agriocharis ocellata, Ocellated Turkey, ヒョウモンシチメンチョウ
ライチョウ亜科 Tetraoninae
- アオライチョウ属 Dendragapus
- ライチョウ属 Lagopus
- オオライチョウ属 Tetrao
- Tetrao tetrix, Black Grouse, クロライチョウ
- Tetrao mlokosiewiczi, Caucasian Grouse, (コーカサスクロライチョウ)
- Tetrao urogallus, Western Capercaillie, ヨーロッパオオライチョウ
- Tetrao parvirostris, Black-billed Capercaillie, (オオライチョウ)
- エリマキライチョウ属 Bonasa
- キジオライチョウ属 Centrocercus
- Centrocercus urophasianus, Sage Grouse, キジオライチョウ
- ソウゲンライチョウ属 Tympanuchus
- Tympanuchus phasianellus, Sharp-tailed Grouse, (ホソオライチョウ)
- Tympanuchus cupido, Greater Prairie Chicken, ソウゲンライチョウ
- Tympanuchus pallidicinctus, Lesser Prairie Chicken, ヒメソウゲンライチョウ
キジ亜科 Phasianinae
- ユキシャコ属 Lerwa
- Lerwa lerwa, Snow Partridge, ユキシャコ
- スナシャコ属 Ammoperdix
- セッケイ属 Tetraogallus
- キジシャコ属 Tetraophasis
- イワシャコ属 Alectoris
- Alectoris graeca, Rock Partridge, ハイイロイワシャコ
- Alectoris chukar, Chukar, イワシャコ
- Alectoris philbyi, Philby's Partridge, ノドグロイワシャコ
- Alectoris magna, Rusty-necklaced Partridge, オオイワシャコ
- Alectoris barbara, Barbary Partridge, (チャエリイワシャコ)
- Alectoris rufa, Red-legged Partridge, アカアシイワシャコ
- Alectoris melanocephala, Arabian Partridge, アラビアイワシャコ
- ユキヤマウズラ属 Anurophasis
- Anurophasis monorthonyx, Snow Mountain Quail, (ユキヤマウズラ)
- シャコ属 Francolinus
- Francolinus francolinus, Black Francolin, ムナグロシャコ
- Francolinus pictus, Painted Francolin, (シロタマシャコ)
- Francolinus pintadeanus, Chinese Francolin, コモンシャコ
- Francolinus afer, Red-necked Spurfowl, アカノドシャコ
- Francolinus swainsonii, Swainson's Spurfowl, (クロアシアカノドシャコ)
- Francolinus rufopictus, Grey-breasted Spurfowl, (タンザニアアカノドシャコ)
- Francolinus leucoscepus, Yellow-necked Spurfowl, ハゲノドシャコ
- Francolinus erckelii, Erckel's Francolin, (クロガオシャコ)
- Francolinus ochropectus, Ochre-breasted Francolin, (ソマリアシャコ)
- Francolinus castaneicollis, Chestnut-naped Francolin, (チャエリシャコ)
- Francolinus jacksoni, Jackson's Francolin, (シロスジシャコ)
- Francolinus nobilis, Handsome Francolin, (ウツクシシャコ)
- Francolinus camerunensis, Cameroon Francolin, (カメルーンヤマシャコ)
- Francolinus swierstrai, Swierstra's Francolin, (クロクビワシャコ)
- Francolinus ahantensis, Ahanta Francolin, (チャミミシャコ)
- Francolinus squamatus, Scaly Francolin, (ウロコシャコ)
- Francolinus griseostriatus, Grey-striped Francolin, (アンゴラシャコ)
- Francolinus bicalcaratus, Double-spurred Francolin, (フタツケヅメシャコ)
- Francolinus icterorhynchus, Heuglin's Francolin, (キバシシャコ)
- Francolinus clappertoni, Clapperton's Francolin, (ヒゲシャコ)
- Francolinus hildebrandti, Hildebrandt's Francolin, (メスアカシャコ)
- Francolinus natalensis, Natal Francolin, (ナタールキジシャコ)
- Francolinus hartlaubi, Hartlaub's Francolin, (マダラシャコ)
- Francolinus harwoodi, Harwood's Francolin, (エチオピアシャコ)
- Francolinus adspersus, Red-billed Francolin, (サザナミシャコ)
- Francolinus capensis, Cape Francolin, ケープキジシャコ
- Francolinus sephaena, Crested Francolin, (カミナガシャコ)
- Francolinus streptophorus, Ring-necked Francolin, (クビワシャコ)
- Francolinus psilolaemus, Moorland Francolin, (コウゲンシャコ)
- Francolinus shelleyi, Shelley's Francolin, (フタスジシャコ)
- Francolinus africanus, Grey-winged Francolin, (ハイバネシャコ)
- Francolinus levaillantoides, Orange River Francolin, (ニセアカハネシャコ)
- Francolinus levaillantii, Red-winged Francolin, (アカハネシャコ)
- Francolinus finschi, Finsch's Francolin, (チャバネシャコ)
- Francolinus coqui, Coqui Francolin, (コクイシャコ)
- Francolinus albogularis, White-throated Francolin, (ノドジロシャコ)
- Francolinus schlegelii, Schlegel's Francolin, (ボンゴシャコ)
- Francolinus lathami, Forest Francolin, (モリシャコ)
- Francolinus nahani, Nahan's Francolin, (コンゴモリシャコ)
- Francolinus pondicerianus, Grey Francolin, シマシャコ
- Francolinus gularis, Swamp Francolin, ヌマシャコ
- ヤマウズラ属 Perdix
- Perdix perdix, Grey Partridge, ヨーロッパヤマウズラ
- Perdix dauurica, Daurian Partridge, ヤマウズラ
- Perdix hodgsoniae, Tibetan Partridge, チベットヤマウズラ
- ハシナガシャコ属 Rhizothera
- Rhizothera longirostris, Long-billed Partridge, ハシナガシャコ
- マダガスカルシャコ属 Margaroperdix
- Margaroperdix madagarensis, Madagascar Partridge, (マダガスカルシャコ)
- クマシャコ属 Melanoperdix
- Melanoperdix nigra, Black Partridge, (クマシャコ)
- ウズラ属 Coturnix
- Coturnix coturnix, Common Quail, ヨーロッパウズラ
- Coturnix japonica, Japanese Quail, ウズラ
- Coturnix pectoralis, Stubble Quail, (オーストラリアウズラ)
- Coturnix novaezelandiae, New Zealand Quail, ニュージーランドウズラ
- Coturnix coromandelica, Rain Quail, (ムナグロウズラ)
- Coturnix delegorguei, Harlequin Quail, (ヤクシャウズラ)
- Coturnix adansonii, Blue Quail, (アオヒメウズラ)
- Coturnix chinensis, Blue-breasted Quail, ヒメウズラ
- ヌマウズラ属 Synoicus
- Synoicus ypsilophora, Brown Quail, (ヌマウズラ)
- ヤブウズラ属 Perdicula
- Perdicula asiatica, Jungle Bush Quail, (ヤブウズラ)
- Perdicula argoondah, Rock Bush Quail, (イワヤブウズラ)
- Perdicula erythrorhyncha, Painted Bush Quail, サイシキヤブウズラ
- Perdicula manipurensis, Manipur Bush Quail, (チャノドヤブウズラ)
- ミヤマテッケイ属 Arborophila
- Arborophila torqueola, Hill Partridge, (チャガシラミヤマテッケイ)
- Arborophila rufogularis, Rufous-throated Partridge, (ノドアカミヤマテッケイ)
- Arborophila atrogularis, White-cheeked Partridge, (ノドグロミヤマテッケイ)
- Arborophila crudigularis, Taiwan Partridge, ミヤマテッケイ
- Arborophila mandellii, Chestnut-breasted Partridge, (ムネアカミヤマテッケイ)
- Arborophila brunneopectus, Bar-backed Partridge, (チャムネミヤマテッケイ)
- Arborophila rufipectus, Sichuan Partridge, (シセンミヤマテッケイ)
- Arborophila gingica, White-necklaced Partridge, (フッケンミヤマテッケイ)
- Arborophila davidi, Orange-necked Partridge, (サイゴンミヤマテッケイ)
- Arborophila cambodiana, Chestnut-headed Partridge, (カンボジアミヤマテッケイ)
- Arborophila orientalis, Grey-breasted Partridge, (スマトラミヤマテッケイ)
- Arborophila javanica, Chestnut-bellied Partridge, (ジャワミヤマテッケイ)
- Arborophila rubrirostris, Red-billed Partridge, (アカハシミヤマテッケイ)
- Arborophila hyperythra, Red-breasted Partridge, (ボルネオミヤマテッケイ)
- Arborophila ardens, Hainan Partridge, (ハイナンミヤマテッケイ)
- Arborophila charltonii, Chestnut-necklaced Partridge, (クリチャミヤマテッケイ)
- Arborophila chloropus, Scaly-breasted Partridge, (アオアシミヤマテッケイ)
- Arborophila merlini, Annam Partridge, (キアシミヤマテッケイ)
- アカチャシャコ属 Caloperdix
- Caloperdix oculea, Ferruginous Partridge, アカチャシャコ
- アカガシラシャコ属 Haematortyx
- Haematortyx sanguiniceps, Crimson-headed Partridge, アカガシラシャコ
- カンムリシャコ属 Rollulus
- Rollulus rouloul, Crested Partridge, カンムリシャコ
- イシシャコ属 Ptilopachus
- Ptilopachus petrosus, Stone Partridge, イシシャコ
- コジュケイ属 Bambusicola
- Bambusicola fytchii, Mountain Bamboo Partridge, (ウンナンコジュケイ)
- Bambusicola thoracica, Chinese Bamboo Partridge, コジュケイ
- ケヅメシャコ属 Galloperdix
- Galloperdix spadicea, Red Spurfowl, アカケヅメシャコ
- Galloperdix lunulata, Painted Spurfowl, (クロアシケヅメシャコ)
- Galloperdix bicalcarata, Ceylon Spurfowl, (セイロンケヅメシャコ)
- ケバネウズラ属 Ophrysia
- Ophrysia superciliosa ケバネウズラ Himalayan quail
- ベニキジ属 Ithaginis
- Ithaginis cruentus, Blood Pheasant, ベニキジ
- ジュケイ属 Tragopan
- ミノキジ属 Pucrasia
- Pucrasia macrolopha, Koklass Pheasant, ミノキジ
- ニジキジ属 Lophophorus
- ヤケイ属 Gallus
- コシアカキジ属 Lophura
- Lophura leucomelanos, Kalij Pheasant, ミヤマハッカン
- Lophura nycthemera, Silver Pheasant, ハッカン
- Lophura imperialis, Imperial Pheasant, (テイオウキジ)
- Lophura edwardsi, Edwards's Pheasant, コサンケイ
- Lophura swinhoii, Swinhoe's Pheasant, (サンケイ)
- Lophura inornata, Salvadori's Pheasant, クロウチワキジ
- Lophura erythrophthalma, Crestless Fireback Pheasant, ウチワキジ
- Lophura ignita, Crested Fireback Pheasant, コシアカキジ
- Lophura diardi, Siamese Fireback Pheasant, シマハッカン
- Lophura bulweri, Bulwer's Pheasant, オジロウチワキジ
- ミミキジ属 Crossoptilon
- カンムリキジ属 Catreus
- Catreus wallichii, Cheer Pheasant, カンムリキジ
- ヤマドリ属 Syrmaticus
- キジ属 Phasianus
- キンケイ属 Chrysolophus
- コクジャク属 Polyplectron
- Polyplectron chalcurum, Bronze-tailed Peacock Pheasant, (アオオビコクジャク)
- Polyplectron inopinatum, Mountain Peacock Pheasant, アカコクジャク
- Polyplectron germaini, Germain's Peacock Pheasant, カッショクコクジャク
- Polyplectron bicalcaratum, Grey Peacock Pheasant, コクジャク
- Polyplectron malacense, Malayan Peacock Pheasant, エボシコクジャク
- Polyplectron schleiermacheri, Bornean Peacock Pheasant, (ボルネオエボシコクジャク)
- Polyplectron emphanum, Palawan Peacock Pheasant, パラワンコクジャク
- カンムリセイラン属 Rheinardia
- Rheinardia ocellata, Crested Argus, カンムリセイラン
- セイラン属 Argusianus
- Argusianus argus, Great Argus, セイラン
- コンゴクジャク属 Afropavo
- Afropavo congensis, Congo Peafowl, コンゴクジャク
- クジャク属 Pavo
含むことがある亜科
ハウズラ亜科 Odontophorinae
- ヒゲウズラ属 Dendrortyx
- Dendrortyx barbatus, Bearded Wood Partridge, ヒゲウズラ
- Dendrortyx macroura, Long-tailed Wood Partridge, オナガウズラ
- Dendrortyx leucophrys, Buffy-crowned Wood Partridge, シロマユオナガウズラ
- ツノウズラ属 Oreortyx
- Oreortyx pictus, Mountain Quail, ツノウズラ
- ウロコウズラ属 Callipepla
- Callipepla squamata, Scaled Quail, ウロコウズラ
- Callipepla douglasii, Elegant Quail, エボシウズラ (ナガサカウズラ)
- Callipepla californica, California Quail, カンムリウズラ
- Callipepla gambelii, Gambel's Quail, ズアカカンムリウズラ
- ヨコフウズラ属 Philortyx
- Philortyx fasciatus, Banded Quail, ヨコフウズラ
- コリンウズラ属 Colinus
- Colinus virginianus, Northern Bobwhite, コリンウズラ
- Colinus nigrogularis, Black-throated Bobwhite, (ノドグロコリンウズラ) (ノドグロコリン)
- Colinus leucopogon, Spot-bellied Bobwhite, (ノドジロコリンウズラ) (ノドジロコリン)
- Colinus cristatus, Crested Bobwhite, (カンムリコリンウズラ) (カンムリコリン)
- ハウズラ属 Odontophorus
- Odontophorus gujanensis, Marbled Wood Quail, ギアナウズラ
- Odontophorus capueira, Spot-winged Wood Quail, (ジャネイロウズラ)
- Odontophorus melanotis, Black-eared Wood Quail, (ミミグロウズラ)
- Odontophorus erythrops, Rufous-fronted Wood Quail, (チャミミウズラ)
- Odontophorus atrifrons, Black-fronted Wood Quail, (クロビタイウズラ)
- Odontophorus hyperythrus, Chestnut Wood Quail, (チャノドウズラ)
- Odontophorus melanonotus, Dark-backed Wood Quail, (セグロウズラ)
- Odontophorus speciosus, Rufous-breasted Wood Quail, (チャバラウズラ)
- Odontophorus dialeucos, Tacarcuna Wood Quail, (パナマクビワウズラ)
- Odontophorus strophium, Gorgeted Wood Quail, (クビワウズラ)
- Odontophorus columbianus, Venezuelan Wood Quail, (ベネゼエラウズラ)
- Odontophorus leucolaemus, Black-breasted Wood Quail, (ノドジロウズラ)
- Odontophorus balliviani, Stripe-faced Wood Quail, (シロボシウズラ)
- Odontophorus stellatus, Starred Wood Quail, (ホシウズラ)
- Odontophorus guttatus, Spotted Wood Quail, (マダラウズラ)
- ユビナガウズラ属 Dactylortyx
- Dactylortyx thoracicus, Singing Quail, (ユビナガウズラ)
- シロマダラウズラ属 Cyrtonyx
- Cyrtonyx montezumae, Montezuma Quail, (シロマダラウズラ)
- Cyrtonyx ocellatus, Ocellated Quail, (タマフウズラ)
- アシナガコリンウズラ属 Rhynchortyx
- Rhynchortyx cinctus, Tawny-faced Quail, (アシナガコリン)
ホロホロチョウ亜科 Numidinae
- ムナジロホロホロチョウ属 Agelastes
- Agelastes meleagrides White-breasted guineafowl, (ムナジロホロホロチョウ)
- Agelastes niger Black guineafowl, (クロホロホロチョウ)
- カンムリホロホロチョウ属 Guttera
- Guttera plumifera, Plumed guineafowl. (コカンムリホロホロチョウ)
- Guttera pucherani, Crested guineafowl, (カンムリホロホロチョウ)
- ホロホロチョウ属 Numida
- Numida meleagris, Helmeted guineafowl, ホロホロチョウ
- フサホロホロチョウ属 Acryllium
- Acryllium vulturinum, Vulturine guineafowl, (フサホロホロチョウ)
出典
- ^ Tree of Life web project、(NCBI Taxonomy Browser)、英語版ウィキペディア、Sibley & Ahlquist、ITIS、IOC がその範囲をキジ科としている。ただし亜科の分類は必ずしも一致していない。
- ^ Clements
- ^ Wikispecies